Różowa mapa Europy

Może się wydawać, że wino różowe odgrywa drugoplanową rolę na mapie winiarskiej Europy. Ale jeśli przyjrzymy się bliżej, okaże się, że są regiony, w których jego rola systematycznie wzrasta. W samej Francji już ⅓ całej produkcji przypada na ten kolor, a w niektórych częściach kraju rose jest zdecydowanym liderem, jeśli chodzi o produkcję i konsumpcję. Przyjrzyjmy się  bliżej mapie najbardziej różowych miejsc Starego Kontynentu z jego bogactwem stylów oraz szczepów i zastanówmy, jaką rolę może odgrywać na niej Polska.
 

Prowansja, tam, gdzie rose to więcej niż dodatek

 
Za 40% produkcji francuskich win różowych odpowiada Prowansja. Tu powstają jedne z najsłynniejszych i najdroższych rose świata, tu ściągają celebryci, tacy jak Brad Pitt czy Angelina Jolie, skuszeni obietnicą produkcji prowansalskiego różu. Ale Prowansja to coś więcej niż wielkie nazwiska, wspaniałe posiadłości i wysokie ceny, to także miejsce, w którym wino różowe stało się integralną częścią kulinarnej kultury, stylu życia i tożsamości. Wie o tym każdy, kto przeglądał karty win na Lazurowym Wybrzeżu albo obserwował Prowansalczyków sączących niespiesznie rose w barach i tawernach.
 
Synonimem prowansalskiego wina jest bladoróżowe, ledwo muśnięte kolorem rose, które w wieczornym świetle nietrudno pomylić z winem białym. Najważniejsze prowansalskie apelacje to Côtes de Provence, Coteaux d’Aix-en-Provence i Coteaux Varois en Provence. Tamtejsze wina charakteryzują się elegancją, świeżością i aromatyczną subtelnością. Dominującymi szczepami są grenache, dające ciało i owocowość, cinsault, odpowiadająca za delikatne kwiatowe nuty i świeżość, syrah, wnoszące pikantne akcenty oraz mourvèdre, zapewniające strukturę i złożoność. Wina prowansalskie są zazwyczaj wytrawne, z nutami czerwonych owoców (truskawka, malina), cytrusów i ziół. Ich kwasowość jest umiarkowana, a finisz orzeźwiający, co sprawia, że są idealne do picia w ciepłe dni.
 

Od Rodanu do Loary

 
Niedaleko Prowansji, na obszarze Doliny Rodanu, powstaje jedno z najbardziej cenionych win różowych świata – Tavel. To apelacja, która specjalizuje się wyłącznie w rose o wyraźnie głębszej barwie i pełniejszej strukturze niż to z Prowansji. W jego bukiecie dominują nuty dojrzałych owoców (wiśnia, czarna porzeczka), przypraw i ziemi. Z reguły jest też bardziej taniczne i mogące leżakować przez kilka lat, zyskując na złożoności.
 
Trzecim z kluczowych dla francuskiego różu regionów jest Dolina Loary. Najbardziej znana różowa apelacja nad Loarą to Rosé d’Anjou. Głównym szczepem jest tu cabernet franc, dający winom nuty czerwonych owoców (malina, truskawka) i delikatną ziołowość. Wina w tym kolorze robi się też w słynnym Sancerre, zagłębiu wybitnych sauvignon blanc, gdzie powstają wytrawne, delikatne i mineralne rose o wyraźnej kwasowości, tworzone na bazie szczepu pinot noir.
 

Rosado po hiszpańsku

 
Rosado – tak nazywają się wina różowe z Hiszpanii. Zazwyczaj mają nieco ciemniejszy kolor i więcej owocowości niż te z sąsiedniej Francji. Jednym z najważniejszych regionów na różowej mapie Półwyspu Iberyjskiego jest Navarra, gdzie dominuje szczep garnacha. W sąsiednim regionie Rioja także wykorzystuje się tę odmianę, ale często towarzyszy jej także tempranillo. Dla wielu synonimem rosado jest jednak przede wszystkim region Cigales w Kastylii i León, który słynie z rosado o głębokiej, wiśniowej barwie i bogatym, owocowym smaku, z wyczuwalnymi aromatami truskawek, poziomek i malin.
 

Rosato, cerasuolo i chiaretto

 
Pora na rosato, czyli włoską odpowiedź na rose. W Italii na uwagę zasługują m.in. wina z Apulii, w tym z Salice Salentino, gdzie powstaje wiele owocowych win różowych ze szczepu negroamaro. Lokalną specjalnością jest cerasuolo – wino na granicy ciemnego różu i jasnej czerwieni. Najsłynniejsze robi się w Abruzji (Cerasuolo d’Abruzzo ze szczepu montepulciano) i na Sycylii (Cerasuolo di Vittoria). W Veneto i Lombardii znaleźć można wina różowe oznaczone jako „chiaretto”, kojarzące się przede wszystkim z Bardolino, apelacją nad jeziorem Garda. O różu nie zapomniała też Toskania, gdzie pierwsze skrzypce odgrywa oczywiście szczep sangiovese.
 

Dolina Dolnej Odry na różowo

 
Na tle największych producentów wina na świecie polska produkcja jest na razie niewielka. Ale nie znaczy to, że brak u nas potencjału produkcji tych win. Wręcz przeciwnie – relatywnie chłodny klimat sprawia, że świetne, pełne świeżości i relatywnie niskoalkoholowe wina można u nas osiągnąć z takimi odmianami jak pinot noir, rondo i regent. Całą trójkę można znaleźć w Rose i Perle Rose z Winnicy Turnau. To pierwsze jest najbardziej utytułowanym polskim winem różowym. Dość powiedzieć, że w ostatnich 3 latach wywalczyło dwa złote i jeden srebrny korek na najbardziej prestiżowym konkursie polskich win – Polskie Korki. Dzięki temu winu Dolina Dolnej Odry wyrosła na jakościowego lidera tej kategorii w Polsce, oferując wina o wyrazistej barwie oraz apetycznej owocowości.
 
Jeśli jeszcze nie znacie tego typowego dla naszego regionu stylu. Spróbujcie koniecznie nadodrzańskie rose w wersji spokojnej lub musującej.